Thị trường ximăng: Bắc dư thừa, Nam thiếu thốn

Thị trường xây dựng đã “ấm” trở lại đang đặt ra câu hỏi, cơn sốt ximăng liệu có tái diễn trong năm nay? Những bất ổn trong cung-cầu ximăng của năm trước có được giải quyết thỏa đáng.

Theo Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính, trong quý I, tổng sản lượng sản xuất ximăng của toàn ngành ước khoảng 10 triệu tấn (bằng khoảng 20% kế hoạch năm), trong đó của Tổng công ty công nghiệp ximăng Việt Nam 3,4 triệu tấn. Còn xét về sản lượng tiêu thụ vào khoảng 10,8 triệu tấn (chiếm khoảng 22,5% nhu cầu cả năm), trong đó của Tổng công ty công nghiệp ximăng Việt Nam khoảng 3,8 triệu tấn.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, do nguồn cung dồi dào nên mặc dù nhu cầu ximăng tăng cao nhưng giá ximăng quý 1 chỉ tăng nhẹ.

Theo thống kê của Cục Quản lý giá, trong quý, giá ximăng tại các nhà máy đã hai lần tăng. Lần thứ nhất vào tháng Một, tăng 5% do chính sách thuế VAT mới vào giá bán ximăng. Lần hai vào là tháng Hai, tăng bình quân khoảng 4% (tương đương 30.000 - 50.000 đồng/tấn) do chi phí đầu vào tăng như giá than, giá xăng dầu. Còn đến tháng Ba, giá bán tại các nhà máy đang ở mức ổn định so với cuối tháng Hai.

Sang đến quý 2/2010, do có thêm một số dây chuyền sản xuất ximăng sẽ đi vào hoạt động, ước tính lượng ximăng sản xuất sẽ đạt khoảng 12,5 triệu tấn, tăng 8,7% so với quý 1/2010.

Một nguồn cung khác đáng chú ý là clinker nhập khẩu. Theo tính toán của Bộ Công Thương, năm 2010, năng lực sản xuất clinker trong nước tăng dần, các doanh nghiệp sản xuất ximăng sẽ chủ động được nguồn nguyên liệu, hạn chế việc nhập khẩu, do đó, lượng clinker nhập khẩu dự báo sẽ giảm so với năm 2009.

Ước tính, lượng clinker nhập khẩu trong năm 2010 đạt khoảng ba triệu tấn. Tuy nhiên, ngay từ tháng 1/2010, lượng clinker nhập khẩu đã đạt 241.000 tấn, tăng 76,5% so với tháng 1/2009.

Theo một số chuyên gia ngành xây dựng, với công suất hiện tại và số lượng dây chuyền sản xuất ximăng mới sẽ đi vào hoạt động trong thời gian tới, dự báo nguồn cung ximăng trong sáu tháng đầu năm 2010 sẽ dồi dào, đạt khoảng 24 triệu tấn, tăng 12,7% so với cùng kỳ 2009, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước.

Theo ông Đỗ Văn Chiến, Giám đốc Trung tâm Thông tin Thương mại và Công nghiệp, Bộ Công Thương, xem xét trên tất cả yếu tố cung-cầu, năm 2010 ước tính cung vượt cầu khoảng năm triệu tấn (mặc dù các nhà máy vẫn chưa hoạt động hết công suất); bên cạnh đó lượng ximăng và clinker tồn kho của năm 2009 còn khá lớn, do đó giá cả trên thị trường ximăng năm 2010 sẽ không có biến động mạnh.

Tuy nhiên, theo ông Chiến, nếu không điều tiết tốt lượng ximăng và ckinker giữa hai miền Nam-Bắc, có thể sẽ vẫn xảy ra tình trạng ximăng dư thừa cục bộ ở miền Bắc và thiếu cục bộ ở miền Nam như đã diễn ra nhiều năm trước.

Về dự báo mức giá cụ thể, theo Trung tâm Thông tin Thương mại và Công nghiệp, trong quý 2/2010, do nhu cầu tiêu thụ ximăng sẽ tăng. Tuy nhiên, nguồn cung lớn hơn cầu, thị trường có khả năng phải đối mặt với tình trạng dư thừa sản lượng ximăng, nên giá bán ximăng khó có thể tăng mạnh. Dự báo, giá bán ximăng sẽ tăng khoảng 4 - 5% so với giá bán tại quý 1/2010.